Project
Door vier studenten is er in de periode September t/m December onderzoek gedaan naar eenzaamheid onder ouderen in Shanghai. Het doel was om een ‘Good practice’ te vinden in Shanghai en deze toe te passen in Rotterdam. Een ‘Good practice’ is een techniek, werkmethode of activiteit die zich als effectiever heeft bewezen dan enige andere techniek, methode, etc.. 
Tijdens het project is er veel veldonderzoek en literatuuronderzoek gedaan. Voor het veldonderzoek zijn de projectleden naar gezondheidscentra geweest, hebben zij huisbezoeken gedaan bij eenzame ouderen, zij hebben verpleeghuizen bezocht en zij hebben met huisartsen en verpleegkundigen meegelopen.

 

Shanghai (Foto: Marline Speijer)

Yang Hang community health center (foto: Marline Speijer)

Resultaten

Uit het onderzoek bleek dat China te kampen heeft met een sterke vergrijzing. De regering doet haar best om goed om te gaan met de vergrijzing en eenzaamheid onder ouderen onder de aandacht van haar bevolking te brengen.

  • In China is het normaal dat er drie generaties samenwonen in één huis. Sociale, economische, en demografische veranderingen hebben een invloed op de bereidheid van de familie om te zorgen voor de ouderen.
  • Ouderen die alleen leven hebben te maken met verminderde sociale participatie en een grotere kans op sociale isolatie.
  • In China hebben veel ouderen te maken met het ‘Lege nest syndroom’, dit is het gevoel dat ouderen ervaren wanneer hun kinderen het huis uit gaan.
  • Een derde van de bevolking in Shanghai is boven de 60 jaar. De regering zoekt een manier om om te gaan met al deze senioren, de vergrijzing is te wijten aan de ingevoerde één-kind-politiek en de daling van het sterftecijfer.
  • Veel Chinezen wonen in Community’s, in veel van deze community’s wordt er op elkaar gelet. Dit betekend dat men van elkaar weet bij wie er een extra oogje in het zeil moet worden gehouden.
  • De Chinese regering voert campagnes in Shanghai om de eenzaamheid onder ouderen onder de aandacht van de mensen te brengen. Dit zijn o.a. reclames op de televisie en posters in de metro- en treinstations.
  • In Bao’shan, een district in Shanghai, wordt er gewerkt met een buddysysteem waarbij ouderen aan elkaar worden gekoppeld om zo de eenzaamheid onder ouderen te verminderen en/ of te voorkomen.

 

Eindproduct

Aan de hand van de resultaten zijn er drie ideeën gepresenteerd door de studenten aan de opdrachtgever. Het doel van deze prototypes was het zorgen voor een vermindering of het voorkomen van eenzaamheid bij ouderen. De ideeën waren: ouderen die op kinderen oppassen, het ouderen vrienden plan, een ouderenfestival en het buurtplan. Na de feedback van de opdrachtgever is er gekozen om twee prototypes met elkaar te koppelen. Het ouderen vrienden plan werd gekoppeld aan het buurtplan en dit samengevoegde prototype werd uitgewerkt als eindproduct. Bij het ouderen vrienden plan wordt er een ‘jongere oudere’ gekoppeld aan een ‘oudere oudere’. Deze ouderen ondernemen samen activiteiten, zoals poolen, handwerken, uitjes, boodschappen doen, samen Engelse les volgen, etc.. Bij het buurtplan wordt er door een aantal vrijwilligers (bijvoorbeeld mensen die net gepensioneerd zijn of volwassenen die tijd over hebben) uit de wijk activiteiten georganiseerd, om ervoor te zorgen dat ouderen niet alleen thuis blijven zitten. De activiteiten kunnen van alles inhouden, bijvoorbeeld spelletjes als schaak en Rummikub, maar ook dansen, tekenen en Engelse lessen. De vrijwilligers zijn op de hoogte van de mensen in de wijk en kunnen inventariseren wie er behoefte heeft aan dit soort activiteiten.

 

Bao'shan (foto: Marije Boonstra)

Ervaringen

Een onderzoek doen in Shanghai was soms een uitdaging. De taalbarrière heeft het onderzoek vooral tot een uitdaging gemaakt. Veel mensen spreken geen Engels en de jongere generatie is vaak te verlegen om Engels te spreken. Ook is het niet gebruikelijk in de Chinese cultuur om veel je gevoel te uiten. Voor de studenten was het dan de uitdaging om toch over emoties en gevoelens te praten om zo de juiste gegevens te verzamelen over eenzaamheid die belangrijk waren voor het onderzoek. De studenten hebben de mensen in Shanghai als erg behulpzaam ervaren. Tijdens een interview met Marline Speijer, één van de studenten die heeft meegedaan met het onderzoek in Shanghai, vertelde hier meer over in het onderstaande filmpje.